Việc đóng cửa nhà máy điện than cuối cùng tại Vương quốc Anh đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trên hành trình chuyển đổi sang năng lượng sạch. Với việc tăng cường công suất năng lượng tái tạo và đa dạng hóa các nguồn cung cấp, nước này đang giảm thiểu nguy cơ mất điện trong mùa đông sắp tới.
Đóng Cửa Nhà Máy Điện Than Cuối Cùng
Cuối tháng 9 vừa qua, Vương quốc Anh đã chính thức đóng cửa nhà máy điện than Ratcliffe-on-Soar, kết thúc 142 năm phụ thuộc vào nguồn năng lượng này. Đây là một cột mốc quan trọng mà nước này đạt được theo mục tiêu đã cam kết tại Hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP26 diễn ra ở Glasgow vào năm 2021. Đáng chú ý, Anh được xem là nơi khai sinh ra điện than và là quốc gia G7 đầu tiên loại bỏ hoàn toàn sản xuất điện từ than đá.
Theo Felicity Bradstock, nhà nghiên cứu về Năng lượng và Tài chính tại Anh, “Sự chuyển đổi nhanh chóng khỏi sự phụ thuộc vào than đá là rất ấn tượng vì than góp phần 39% trong tổng năng lượng của Vương quốc Anh vào năm 2012”.
Lộ Trình Loại Bỏ Than Đá
Vương quốc Anh đã bắt đầu thiết lập các mục tiêu về khí hậu và ràng buộc pháp lý từ năm 2008 nhằm tiến tới việc loại bỏ than đá hoàn toàn. Vào năm 2015, nguyên Bộ trưởng Năng lượng và Biến đổi khí hậu Amber Rudd đã tuyên bố rằng đất nước sẽ ngừng sử dụng than trong suốt thập kỷ tiếp theo.
Sự chuyển mình này phần lớn nhờ vào sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng tái tạo. Trong nửa đầu năm 2024, năng lượng xanh đã chiếm hơn một nửa tổng năng lượng của Vương quốc Anh, so với chỉ 7% vào năm 2010.
Tăng Cường Năng Lượng Tái Tạo
Nguồn năng lượng tái tạo của Anh chủ yếu bao gồm gió, năng lượng mặt trời, sinh khối và thủy điện. Theo số liệu thống kê năm 2023, năng lượng gió đóng góp 29,4% tổng sản lượng điện, sinh khối 5%, năng lượng mặt trời khoảng 4,9% và thủy điện 1,8%.
Nhờ những cải thiện này, nguy cơ mất điện trong mùa đông năm nay đã giảm xuống mức thấp nhất trong bốn năm gần đây. Nhà điều hành Hệ thống Năng lượng Quốc gia (Neso) dự đoán rằng nguồn cung điện mùa đông sẽ vượt quá nhu cầu gần 9%.
Vai Trò của Neso
Neso, đơn vị mới chịu trách nhiệm phát điện, đã được chính phủ Anh mua lại từ National Grid với giá 825,5 triệu USD hồi tháng 9. Neso cho biết sự gia tăng sản lượng điện sẽ được hỗ trợ bởi các dự án lưu trữ pin quy mô lớn, năng lượng tái tạo quy mô nhỏ và điện nhập khẩu gần đây.
Không chỉ dừng lại ở việc sản xuất điện trong nước, Anh cũng đã bắt đầu nhập khẩu năng lượng tái tạo từ Đan Mạch thông qua cáp điện Viking Link, cáp điện cao áp dài nhất thế giới. Cáp này hiện cung cấp điện sạch cho khoảng 2,5 triệu hộ gia đình tại Anh, thể hiện tiềm năng hợp tác chia sẻ năng lượng sạch giữa các quốc gia.
Đảm Bảo Nguồn Cung Cấp Khí Đốt
Bên cạnh năng lượng tái tạo, Vương quốc Anh vẫn duy trì sản xuất điện từ khí đốt tự nhiên. Trước đây, Anh đã phải dựa vào các cơ sở than để đảm bảo nguồn điện liên tục khi Nga tấn công Ukraine, khiến nhiều nước châu Âu phải cắt giảm xuất khẩu khí đốt.
Tuy nhiên, theo Neso, trong năm nay tình hình đã cải thiện đáng kể. Trữ lượng khí đốt tại châu Âu đã phục hồi lên khoảng 95%. Anh không còn phụ thuộc vào khí đốt từ Nga, thay vào đó, đã tăng cường quan hệ với Na Uy để tăng nguồn cung LNG. Qua đó, Anh sẽ nhập khẩu khí đốt từ Na Uy và các nước như Mỹ, Qatar trong mùa đông tới để phục vụ cho các nhà máy điện và dân cư.
Felicity Bradstock nhận định rằng việc đa dạng hóa các nguồn năng lượng đã giúp Vương quốc Anh nâng cao an ninh năng lượng, giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Hợp Tác Chặt Chẽ Để Đảm Bảo Năng Lượng
Trong quá trình chuyển đổi xanh, chính phủ Anh đã thiết lập quan hệ hợp tác với các công ty tiện ích và cơ quan quản lý nhằm đảm bảo quốc gia này không gặp phải tình trạng thiếu hụt năng lượng, đặc biệt trong những tháng mùa đông.
“Điều này được hỗ trợ thêm bởi các thỏa thuận năng lượng vững chắc với các quốc gia khác ở châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Đông, cũng như giảm nhẹ áp lực từ các nguồn năng lượng tái tạo,” Felicity Bradstock cho biết.
Chuyển đổi sang năng lượng tái tạo không chỉ giúp Anh giảm thiểu nguy cơ mất điện mà còn tạo dựng một nền tảng năng lượng bền vững cho tương lai.